“Τα σημειώνω αυτά για να γνωρίζουμε τι έχει επιτευχθεί το 1995 και ποιες διεθνείς υποχρεώσεις βαραίνουν την ΠΓΔΜ, αλλά και για να μη κρούονται εκκωφαντικά ανοιγμένες θύρες.”
Άρθρο του Ευάγγελου Βενιζέλου
Το ζήτημα του ονόματος της ΠΓΔΜ συνδέεται- και ορθά- με την ανάγκη να εξαλειφθούν οι κάθε είδους αλυτρωτικές εξαγγελίες και συμπεριφορές προκειμένου να διασφαλισθεί, σε μόνιμη και διαρκή βάση, ο σεβασμός των υφιστάμενων συνόρων, η περιφερειακή σταθερότητα και η σχέση καλής γειτονίας.
Παρατηρώ ότι στο πλαίσιο αυτό έχει ανοίξει και πάλι η συζήτηση σχετικά με το σύνταγμα της ΠΓΔΜ και την ανάγκη αναθεώρησης προβληματικών αναφορών στο προοίμιό του και διατάξεών του που μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν ή μπορούν να προσλάβουν αλυτρωτικό περιεχόμενο.
Είναι χρήσιμο συνεπώς να θυμηθούμε τις σχετικές ρυθμίσεις της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995 η οποία στο άρθρο 6 προβλέπει επί λέξει τα εξής στην ελληνική μετάφραση που κατατέθηκε στον ΟΗΕ (όπου δεύτερο συμβαλλόμενο μέρος είναι η ΠΓΔΜ και πρώτο συμβαλλόμενο μέρος η Ελλάδα):
«ΆΡΘΡΟ 6
- Το Δεύτερο Συμβαλλόμενο Μέρος δια της παρούσης δηλώνει επίσημα ότι τίποτα στο Σύνταγμά του, και ιδιαίτερα στο προοίμιό του, ή στο άρθρο 3 του Συντάγματος, δεν μπορεί ή δεν θα έπρεπε να ερμηνευθεί ότι αποτελεί ή θα αποτελέσει ποτέ τη βάση οποιασδήποτε διεκδικήσεως από το Δεύτερο Συμβαλλόμενο Μέρος οποιασδήποτε περιοχής που δεν συμπεριλαμβάνεται στα σημερινά του σύνορα.
- Το Δεύτερο Συμβαλλόμενο Μέρος δια της παρούσης δηλώνει επίσημα ότι τίποτα στο Σύνταγμά του, και ιδιαίτερα στο άρθρο 49, όπως τροποποιήθηκε, δεν μπορεί ή δεν θα έπρεπε να ερμηνευθεί ότι αποτελεί ή θα αποτελέσει ποτέ τη βάση για επέμβαση του Δευτέρου Συμβαλλομένου Μέρους στις εσωτερικές υποθέσεις άλλου Κράτους προκειμένου να προστατεύσει το καθεστώς και τα δικαιώματα οποιωνδήποτε προσώπων σε άλλα Κράτη που δεν είναι πολίτες του Δευτέρου Συμβαλλομένου Μέρους.
- Το Δεύτερο Συμβαλλόμενο Μέρος επιπλέον δηλώνει επίσημα ότι οι ερμηνείες που δίνονται στις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος Άρθρου δεν θα υποκατασταθούν από οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία του Συντάγματός του.»
Στο πεδίο του Διεθνούς Δικαίου που διέπει τις διμερείς μας σχέσεις αλλά και τη στάση όλων των κρατών μελών της διεθνούς κοινότητας και των διεθνών οργανισμών, οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από την ΠΓΔΜ με το άρθρο 6 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας υπερισχύουν των διατάξεων του εθνικού της συντάγματος, των μελλοντικών του αναθεωρήσεων και των πιθανών του ερμηνειών. Η δε τυχόν παραβίαση των προβλέψεων του άρθρου 6 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας συνιστά, κατά το άρθρο 21 της ίδιας Συμφωνίας, λόγο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, στο οποίο προσέφυγε το 2008 η ΠΓΔΜ επικαλούμενη παραβίαση από την Ελλάδα του άρθρου 11 που ρυθμίζει τα σχετικά με την ένταξη της ΠΓΔΜ σε διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς στους οποίους είναι μέλος η Ελλάδα, εφόσον θέλει να ενταχθεί με το προσωρινό όνομα με το οποίο εντάχθηκε τον Απρίλιο του 1993 στον ΟΗΕ.
Η άποψη ότι το εθνικό Σύνταγμα υπερισχύει του Διεθνούς Δικαίου και εν προκειμένω της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, δεν γίνεται δεκτή διεθνώς και αντιβαίνει ευθέως στο άρθρο 27 της Συμβάσεως της Βιέννης περί του Δικαίου των Συνθηκών που απαγορεύει σε ένα συμβαλλόμενο σε συνθήκη κράτος να επικαλεσθεί το εσωτερικό του δίκαιο ως δικαιολογία για την εκ μέρους του μη τήρηση της συνθήκης. Άλλωστε η ΠΓΔΜ όχι μόνο δεν αμφισβήτησε αλλά αντιθέτως επικαλέσθηκε ενώπιον του ΔΔΧ την Ενδιάμεση Συμφωνία και δεν τέθηκε ούτε μπορεί να τεθεί ζήτημα αμφισβήτησης της αρμοδιότητας της τότε κυβέρνησης της ΠΓΔΜ και του τότε υπουργού της των εξωτερικών για τη συνομολόγηση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας σύμφωνα με το άρθρο 46 της Σύμβασης της Βιέννης.
Αν επιτευχθεί στο μέλλον οριστική συμφωνία που αναφέρεται και σε αλλά ζητήματα που ρυθμίζονται από το εθνικό σύνταγμα της ΠΓΔΜ ( πχ αναφορές στη γλώσσα ή την ιθαγένεια), οι προβλέψεις αυτής της διεθνούς συμφωνίας θα κατισχύουν, κατά την ίδια λογική, των σχετικών διατάξεων του συντάγματος.
Τα σημειώνω αυτά για να γνωρίζουμε τι έχει επιτευχθεί το 1995 και ποιες διεθνείς υποχρεώσεις βαραίνουν την ΠΓΔΜ, αλλά και για να μη κρούονται εκκωφαντικά ανοιγμένες θύρες.
*Ολόκληρο το κείμενο της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, στα ελληνικά: https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%201891/volume-1891-i-32193-other.pdf
και στα αγγλικά:
https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%201891/volume-1891-i-32193-english.pdf
https://www.evenizelos.gr/421-mme/statementsgr/statements2018/5719-6.html
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΧΟΛΙΟΥ
Το παρόν διαδικτυακό μέσο ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει περί των επωνύμων ή ανωνύμων σχολίων που φιλοξενεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών, επικοινωνήστε μέσω της φόρμας επικοινωνίας έτσι ώστε να αφαιρεθεί.
