Συνόψιση των εργασιών της Ημερίδας για την Πολιτική Προστασία

«Διδαχθήκαμε από τις φυσικές καταστροφές που έπληξαν την χώρα μας, την Περιφέρειά μας και τον Δήμο μας;“

Ανάβυσσος 30 Απριλίου 2023

Πραγματοποιήθηκε στις 30 Απριλίου 2023 στο Πνευματικό κέντρο του Μαύρου Λιθαριού η Ημερίδα της ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ για την Πολιτική Προστασία με θέμα: «Διδαχθήκαμε από τις φυσικές καταστροφές που έπληξαν την χώρα μας, την Περιφέρειά μας και τον Δήμο μας;»

Η Ημερίδα που διήρκεσε 3,5 ώρες, είχε εκλεκτούς προσκεκλημένους ως εισηγητές οι οποίοι εξέθεσαν τις επιστημονικές τους απόψεις αλλά και τις εμπειρίες τους, από τα γεγονότα που σημειώθηκαν στην χώρα μας με ιδιαίτερη έμφαση στην καταστροφή του Ματιού με τους 104 νεκρούς, την πλημμύρα της Μάνδρας με τους 35 νεκρούς, τις μεγάλες πυρκαγιές της Αττικής, της Εύβοιας, αλλά και του Σαρωνικού στις οποίες ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα.

Ο πρώτος εισηγητής κος Απόστολος Μενεγάκης, Υπεύθυνος Πολιτικής Προστασίας της Ομοσπονδίας μας, Εθελοντής Πυροσβέστης, αναφέρθηκε στην καλή και αποδοτική συνεργασία με την Π.Υ. Λαυρίου, η οποία έχει σε επιφυλακή οχήματά της στις ευαίσθητες περιοχές του Δήμου Σαρωνικού, ιδιαίτερα τις ημέρες που προβλέπονται επικίνδυνες καιρικές συνθήκες. Αναφέρθηκε στις ελλείψεις που παρατηρούνται στο Δήμο σε προληπτικές των καταστροφών δράσεις, σε καθαρισμούς οδών πρόσβασης σε επικίνδυνα σημεία, για πυρκαγιές και πλημύρες. Έθεσε ερωτήματα εάν υπάρχει επαρκής συντήρηση τους εξοπλισμού και ειδικότερα των υδροστόμιων.  Σημείωσε την πλήρη ανυπαρξία ενημέρωσης και συνεργασίας  του Δήμου με τους συλλόγους, για σχέδια διαφυγής σε περίπτωση επικίνδυνων φαινομένων.  Άγνωστο επίσης όπως σημείωσε, είναι το εάν υπάρχουν σημεία συγκέντρωσης του Δήμου σε περίπτωση καταστροφικού σεισμού, ειδικά τα πρώτα κρίσιμα 24ωρα και σχέδιο για δημιουργία καταυλισμού και σίτισης.

Η κα Ευσταθία Αθηναίου, Προϊστάμενη του Τμήματος Εθνικού Σχεδιασμού της Διεύθυνσης Σχεδιασμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της Γ.Γ.Π.Π. αναφέρθηκε εκτενώς στην ανάγκη επικοινωνίας και συνεργασίας των διαφόρων επιπέδων πολιτικής προστασίας (Γ.Γ. Π.Π. – Περιφέρειας – Δήμος). Ενημέρωσε για την εκπόνηση Γενικών Σχεδίων για όλους τους κινδύνους στη χώρα μας, όπως το σχέδιο Ιόλαος (δασικές πυρκαγιές), Δάρδανος (πλημμύρες), Βορέας (χιονοπτώσεις), ARG (οδικά ατυχήματα), Εγκέλαδος (σεισμούς), Ηράκλειτος (Τεχνολογικά Ατυχήματα), Τάλως (Ηφαιστειακή Δραστηριότητα), ΕΣΑΡΠΕΑ (πυρηνικά ατυχήματα) και ανέφερε ότι κάθε φορέας πρέπει να εξειδικεύσει τις δράσεις του στα διάφορα σχέδια (Περιφέρεια ή Δήμος) σε απόλυτη συνεργασία μεταξύ τους. Οφείλει ο κάθε φορέας, είπε, να κάνει αυτά που πρέπει, όπως η διάθεση κατάλληλου και σε επάρκεια προσωπικού στις σωστές θέσεις, διάθεση εξοπλισμού, να εξασφαλίζει τις συνεργασίες του με άλλους φορείς και να επικεντρώνεται στην πρόληψη, ώστε να μην φτάνουμε σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Σ΄ αυτή την προσπάθεια ουσιαστικό ρόλο παίζουν τα Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας (Περιφέρειας και Δήμου), τα οποία πρέπει να συνεδριάζουν όχι μόνο απολογιστικά αλλά και προγραμματικά. Επίσης είπε, ότι στο θέμα των απομακρύνσεων πολιτών σε περίπτωση εκτάκτων αναγκών, πρέπει ο Δήμος ή η Κοινότητα να γνωρίζει την σύνθεση του πληθυσμού ώστε να οργανώνει με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα την απομάκρυνση των ευπαθών ομάδων και προς την σωστή κατεύθυνση. Η κα Αθηναίου επεσήμανε τη σημασία συντονισμού και συνεργασίας των φορέων πολιτικής προστασίας σε τοπικό, περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο στο πλαίσιο αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και διαχείρισης των συνεπειών από φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές καθώς και τη σημαντικότητα της ευαισθητοποίησης των πολιτών σε θέματα πολιτικής προστασίας.

Ο κ. Νικόλαος Πασσάς, Δ/ντης της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας Περιφέρειας Αττικής, ανέπτυξε τις παρεμβάσεις της Περιφέρειας Αττικής στις έκτακτες ανάγκες που δημιουργήθηκαν την τελευταία τετραετία, χαρακτηρίζοντας τες αποτελεσματικές, αν και όπως είπε υπήρξαν προβλήματα από τις δραστηριότητες ομάδων πολιτών και ανοργανωσιάς από τους φορείς που δημιουργούν αστοχίες. Αναφέρθηκε στην άσκηση πολιτικής προστασίας που πραγματοποιήθηκε από την Περιφέρεια Αττικής στην Χαμολιά του Δήμου Μαρκοπούλου, θεωρώντας την ως την πλέον ευαίσθητη  περιοχή, που προσομοιάζει με το Μάτι. Αναφέρθηκε σε ασκήσεις εκκένωσης, διάσωσης και περίθαλψης ατόμων σε περιπτώσεις εκτάκτων συνθηκών.  Εντύπωση προκάλεσε η δήλωση του κ. Πασσά, ότι ο Δήμος Σαρωνικού που δεν έχει απασχολήσει την Π.Π. της Περιφέρειας και βέβαια ότι αυτό δεν είναι απόρροια του ότι όλα πηγαίνουν καλά στον Δήμο. Επίσης αρνητική εντύπωση προκάλεσε η δήλωσή του ότι δεν χρειάζεται ιδιαίτερος συντονισμός μεταξύ των φορέων, μια και τα στελέχη τους γνωρίζονται μεταξύ τους(!!!) Σε ερώτηση εάν μπορεί να υποστηρίξει ότι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης δεν θα έχουμε αποτελέσματα σαν αυτά στο Μάτι, απάντησε ότι η Περιφέρεια δεν έχει στρατό να διαθέσει για να αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις και εξαρτάται από τους Δήμους την Πυροσβεστική και τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς.

Ο κ. Χαράλαμπος Γαλάνης, Αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Σαρωνικού, είπε ότι Πολιτική Προστασία δεν είναι μόνο οι Πυρκαγιές, αλλά ακόμα και να μεταφέρουμε ευπαθή άτομα που έχουν ανάγκη, είναι ακόμα και οι υπηρεσίες που προσφέρθηκαν την περίοδο του COVID. Παραλάβαμε είπε, μια Π.Π. χωρίς καμία υποδομή και χωρίς τα απαραίτητα εφόδια, ούτε γρύλους να αλλάζουν τα σκασμένα λάστιχα, ούτε φαρμακεία δεν υπήρχαν στα οχήματα της Π.Π.  Δεν υπήρχαν επαρκή χρήματα ούτε για την μισθοδοσία του προσωπικού. Καλά είναι τα σχέδια εκτάκτων αναγκών, καλά είναι τα έγγραφα που ανταλλάσσουμε με την Γ.Γ. αλλά εάν δεν υπήρχαν τα ασφαλιστικά μέτρα του Δήμου ώστε να παραμείνουν οι έκτακτοι υπάλληλοι θα είχαμε στην Π.Π. μόνο έναν υπάλληλο. Ο κ. Γαλάνης πρότεινε την δημιουργία αυτοτελών τμημάτων Π.Π. με μόνιμο και διαπιστευμένο προσωπικό.  Αμφισβήτησε εάν είναι δυνατόν να γίνει καθαρισμός των οικοπέδων ιδιωτών με ευθύνη του Δήμου, αλλά δεν απάντησε στο ότι ακόμα και δημοτικές εκτάσεις παραμένουν ακαθάριστες. Κάλεσε τους Συλλόγους να αφυπνίσουν τα μέλη τους και να τηρούν τους κανόνες πρόληψης και αναφέρθηκε σε σχετικά αρνητικά παραδείγματα. Παραδέχτηκε ότι υπάρχει έλλειμμα επικοινωνίας με τον κόσμο και απέδωσε δίκιο σε παρατήρηση που έγινε, ότι δεν καλούνται οι δεκάδες σύλλογοι του Σαρωνικού στις συνεδριάσεις του Συντονιστικού Συμβουλίου.  Ευχαρίστησε την Π.Υ. για την άψογη συνεργασία που υπάρχει σε όλα τα συμβάντα που παρουσιάστηκαν.

Ο κ. Κίμωνας Καλαμάρας Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπευτής είχε ως θέμα το  «Μετατραυματικό στρες». Σημείωσε ότι συνήθως οι ψυχολόγοι καλούνται μετά από ένα συμβάν και είναι χρήσιμο που σήμερα συζητάμε το θέμα πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου.  Η ιεράρχηση των αναγκών των θυμάτων μιας καταστροφής είναι  της σίτισης, της ασφάλειας, της αγάπης. Όταν συμβαίνει ένα καταστροφικό γεγονός οι τρεις πρώτες ημέρες είναι η πιο σημαντικές. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αναδιοργανώνει τις πληροφορίες που λαμβάνει και έτσι γι΄ αυτό πρέπει οι φορείς (το Κράτος, η Περιφέρεια, ο Δήμος), να είναι δίπλα στον πολίτη σ΄ αυτό το κρίσιμο χρονικό διάστημα. Εντόπισε και ο κ. Καλαμάρας ότι απαραίτητη είναι ο συντονισμός και η ενημέρωση για τις ενέργειες των φορέων Π.Π. Σε μια καταστροφή, είναι αναγκαία η ανθρώπινη βοήθεια και η ατομική ευθύνη προς τον συνάνθρωπο που έχει μεγαλύτερες ανάγκες όπως δυσκολίες κινητικότητας και πρέπει να υπάρχει ένα πλάνο προσφοράς βοήθειας και προτεραιότητας προς αυτά τα άτομα. Η ψυχολογική υποστήριξη προς τα θύματα πρέπει να είναι πολύπλευρη, από τους νεότερους  προς τους μεγαλύτερους, από τον κοινωνικό περίγυρο και από την ευρύτερη οικογένεια.

Ο κ. Βασίλης Πολύζος, Δ/της της Π.Υ. Λαυρίου, ευχήθηκε να μην επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για ένα καλοκαίρι με πιο συχνή εκδήλωση ακραίων φυσικών καταστροφών. Οι καταστροφές που βιώσαμε αποδεικνύουν ότι ο πλανήτης έχει περάσει σε μια νέα δυσοίωνη κλιματική περίοδο, είπε. Οι καταστάσεις που ζήσαμε το 2020 και 2021 στην περιοχή μας, δεν θα είναι μια εξαίρεση αλλά μία κανονικότητα.  Η επιστημονική κοινότητα θα πρέπει να μας δώσει νέα εργαλεία ανάλυσης της νέας πραγματικότητας. Ο κ. Πολύζος εξέφρασε τις ευχαριστίες του στο δήμο Σαρωνικού  στην αρωγή στις προσπάθειες της Π.Υ.

Η κα Δήμητρα Ράπτη, Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, εξέφρασε την λύπη της που δεν οργάνωσε ο Δήμος μια τόσο ενδιαφέρουσα εκδήλωση, όπως και το ότι δεν κλήθηκαν οι Σύλλογοι στη συνεδρίαση του Τοπικού Συντονιστικού Συμβουλίου του Δήμου Σαρωνικού.  Η συνεχής ενημέρωση του κόσμου με κάθε τρόπο, μπορεί να αποτρέψει μια καταστροφή και υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για να μην ζήσουμε παρόμοια φαινόμενα. Ελπίζω, είπε ότι ο Δήμος θα μπορέσει να διοργανώσει μια παρόμοια εκδήλωση με μεγαλύτερη συμμετοχή για την ενημέρωση των δημοτών.

Το συμπέρασμα που αβίαστα βγαίνει από τους ομιλητές και τις τοποθετήσεις παρευρισκόμενων, ήταν ότι σε επιτελικό επίπεδο υπάρχουν ολοκληρωμένα σχέδια για την πρόληψη και την αντιμετώπιση κάθε είδους καταστροφικού φαινομένου, αλλά η οργάνωση, η επικοινωνία και η αλληλοκάλυψη των επιπέδων των αρμόδιων φορέων δράσης είναι ελλιπής, όπως απόλυτα ελλιπής είναι η ενημέρωση των κοινωνικών φορέων και των πολιτών για τις υποχρεώσεις τους για  να διασφαλιστεί η ζωής τους και η περιουσία τους. Αυτά τα προβλήματα μεγιστοποιούνται σε ότι αφορά τον Δήμο Σαρωνικού, που μας κάνει να υποστηρίζουμε, ότι δεν έχουμε ακόμα διδαχθεί όσα θα έπρεπε, από τις καταστροφές που έχουμε βιώσει στην Χώρα μας, στην Περιφέρειά μας και στον Δήμο μας.

Κατά γενική ομολογία, όλων των εισηγητών – ομιλητών, η πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας ήταν ένα σημαντικό γεγονός πρωτόγνωρο για κοινωνικό φορέα του Σαρωνικού.

Ευχαριστούμε του Εισηγητές που διέθεσαν το απόγευμα της Κυριακής, ανάμεσα στο τριήμερό της Πρωτομαγιάς, στερώντας το από τις οικογογένειές τους, για να μας προσφέρουν τις γνώσεις τους για το σημαντικό αυτό ζήτημα της προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.

Για την ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΣΑΡΩΝΙΚΟΥ

Άγγελος Φραγκόπουλος

Γενικός Γραμματέας

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΧΟΛΙΟΥ