Διόλου περιέργως, δεδομένου ότι το καφενείο είναι ο ανώτατος εκπαιδευτικός θεσμός της χώρας, ήταν ο Αλέκος Φλαμπουράρης εκείνος ο οποίος ανέλυσε το φαινόμενο Ζωή Κωνσταντοπούλου με τον βαθύτερο τρόπο και διατύπωσε την ανάλυσή του με τον λιτότερο τρόπο. Ηταν σε μια συνέντευξή του περί τα μέσα του Ιουλίου, όταν, ερωτηθείς για την περίπτωση Κωνσταντοπούλου, αρκέσθηκε να παραπέμψει στον Φρόιντ και τον Μαρξ. Το υπονοούμενο για τον Φρόιντ το κατάλαβα αμέσως, αλλά η αναφορά στον Μαρξ με μπέρδεψε μόλις το άκουσα. Ξέρω ότι ο Μαρξ έδωσε το όνομά του σε μια από τις χειρότερες νόσους του εικοστού αιώνα, τον μαρξισμό, αλλά ήταν ο ίδιος γιατρός; Μετά κατάλαβα. Κατάλαβα ότι, ως μαρξιστής, ο Φλαμπουράρης επικαλέσθηκε τον Μαρξ, όπως ένας πιστός οποιασδήποτε άλλης θρησκείας θα επεκαλείτο τον θεό του. Με τον συνήθη νυσταγμένο τρόπο του, είπε δηλαδή ο παππούς της κυβέρνησης ότι με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου τον λόγο μπορούν να έχουν μόνον η επιστήμη και ο θεός.

Η πρόεδρος της απερχομένης Βουλής ζει το τέλος των καλύτερων ημερών της και δεν είμαι τόσο βέβαιος αν το έχει καταλάβει η ίδια. Προχθές, στην επιστολή με την οποία απάντησε στην πρόσκλησή της να καταθέσει, ο Γιάννης Στουρνάρας και, ειδικά, στις τελευταίες δύο παραγράφους της, της είπε με τον πιο έμμεσο και λεπτό τρόπο την πιο σκληρή αλήθεια για την περίπτωσή της: ότι η ίδια δεν εκφράζει τη Βουλή, αφού μόνον κάτι περιτρίμματα των Λαφαζανιστών παρίστανται στις επιτροπές της και, επίσης, ότι ο ίδιος είναι πάντα στη διάθεση της επόμενης Βουλής, που δεν αργεί και, κυρίως, θα έχει άλλο πρόεδρο. Της είπε, δηλαδή, ότι έχει τελειώσει, ενώ αυτός θα είναι και αύριο εδώ· και περιέργως δεν ανατινάχθηκε η στέγη της Βουλής…

Η Ζ. Κωνσταντοπούλου δεν έχει καταλάβει ότι η ακμή της στην πολιτική είναι ήδη παρελθόν. Ξεκίνησε ανέλπιστα με την ισχυρότερη πλειοψηφία που είχε ποτέ πρόεδρος της Βουλής, για να καταλήξει, επτά μήνες αργότερα, να μη θέλει να τη βλέπει κανένας ― για να καταλήξει, δηλαδή, ως μία από τις πλέον αποκρουστικές μορφές της πολιτικής ζωής. (Δεν είναι τυχαίο ότι μόνο η Ραχήλ Μακρή την περιβάλλει με τον ανυπόκριτο θαυμασμό της…). Πού θα ξαναβρεί εκατοντάδες υπαλλήλων να τους ταλαιπωρεί; Πού θα ξαναβρεί δικό της τηλεοπτικό σταθμό; Και πού θα ξαναβρεί θεσμική θέση στο πολιτειακό στερέωμα για να μιλάει ex cathedra και οι άλλοι να είναι υποχρεωμένοι να την ακούν; Αν δεν ήταν να θυσιασθεί ο Λαφαζάνης και να ζητήσει να τη συναντήσει, κανείς δεν θα της είχε δώσει σημασία: ο ΣΥΡΙΖΑ διαλύεται, ο καθένας εκεί μέσα κοιτάζει να βρει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει, αλλά την πρόεδρο δεν τη θυμήθηκε κανείς, εκτός από τον Παναγιώτη, στον οποίον ούτως ή άλλως, λόγω της παιδείας του, ασκεί μία έλξη ο αυταρχισμός.

Αλλά και αυτός, στο βάθος, τη φοβάται. Είδατε λ.χ. πώς στεκόταν μακριά της σε απόσταση δύο μέτρων, κατά τη συνάντηση τους στο γραφείο της; Είδατε πως είχε τα χέρια του σταυρωμένα μπροστά, όπως οι μαθητές την ώρα της προσευχής, αλλά πάντα έτοιμος να τα υψώσει στο κεφάλι του για να προστατευθεί από τυχόν ιπτάμενα αντικείμενα άγνωστης προέλευσης; Ξέρει και αυτός ότι, αν τη δεχθεί στη ΛΑ.Ε., εκείνη θα αρχίσει να συμπεριφέρεται από την πρώτη στιγμή σαν αρχηγός και θα του διαλύσει το μαγαζί. Γι’ αυτό, προκρίνεται, κατά τις πληροφορίες της η ένταξή της μέσω ενός σχήματος συνεργαζόμενου με τη ΛΑ.Ε. Εξυπηρετούνται έτσι οι σκοπιμότητες και των δύο πλευρών: και εκείνη δεν πηγαίνει μόνη της στο κόμμα του Λαφαζάνη (παίρνει μαζί και τη κομμώτριά της τουλάχιστον…) και εκείνος την έχει κάπως περιορισμένη.

Τι άλλο θα φέρει, όμως, εκτός από την κομμώτριά της και, εννοείται, την πιστή Ραχήλ; Λέγεται ότι, παρότι αντιπαθέστατη στην αλαζονεία της και εντελώς ανίκανη να συνεργαστεί με άλλους χωρίς προστριβές, η Κωνσταντοπούλου έχει απήχηση σε ένα είδος κόσμου, το οποίο εκτιμά τον συμπλεγματικό και επιθετικό πατριωτισμό, τον αυταρχισμό και τον αντιευρωπαϊσμό. Ολα αυτά η Ζ. Κωνσταντοπούλου τα διαθέτει με το παραπάνω, καθώς πολλά άλλα που θα τη βοηθούσαν να σταθεί ως αρχηγός: ευφράδεια, θράσος, μεγαλομανία κ.ά. Επισημαίνεται μάλιστα το ιστορικό προηγούμενο δεκάδων άλλων προσωπικοτήτων του παρελθόντος που σταδιοδρόμησαν λαμπρά ως ηγέτες παρά τις ανάλογες διαταραχές που αντιμετώπιζαν. Θα συμφωνήσω ― άλλωστε, το παράδειγμα του Π. Καμμένου είναι ακόμη φρέσκο στη μνήμη.

Ψήφους, λοιπόν, μπορεί να φέρει, για λίγο ακόμη, όσο τουλάχιστον θα διαρκεί η αίγλη της παρελθούσης προεδρίας της στη Βουλή. Αδυνατώ, ωστόσο, να καταλάβω πώς μπορεί να εξασφαλίσει μια αυτόνομη παρουσία στην πολιτική σκηνή, ένας άνθρωπος του οποίου το βασικό ταλέντο, το μεγαλύτερο χάρισμα που του έδωσε η φύση, είναι να τσακώνεται με τον οποιονδήποτε ― και με τον εαυτό της, δεν αμφιβάλλω, εφόσον δεν υπάρχει άλλος διαθέσιμος. Ελπίζω ειλικρινά για το καλύτερο και εύχομαι Ζωή σε εμάς…